17 ਨਵੰਬਰ 2021 ਨੂੰ ਸਵੇਰੇ ਸ਼ਹੀਦ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ, ਮੈਟਰੋ ਪਿਲਰ ਨੰਬਰ 783, ਟਿਕਰੀ ਮੋਰਚਾ ਉਤੇ ਸਥਿਤ ਪੰਜਾਬ ਕਿਸਾਨ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਕੈਂਪ ਆਫਿਸ ਵਿਚ ਸਾਥੀ ਹਰਚਰਨ ਸਿੰਘ ਖਾਲਸਾ ਪੁੱਤਰ ਜੰਗੀਰ ਸਿੰਘ (ਉਮਰ 65 ਸਾਲ) ਪਿੰਡ ਹਾਕਮ ਵਾਲਾ, ਥਾਣਾ ਬੋਹਾ, ਤਹਿਸੀਲ ਬੁਢਲਾਡਾ ਜ਼ਿਲਾ ਮਾਨਸਾ ਸਦਾ ਲਈ ਵਿਛੋੜਾ ਦੇ ਗਏ।

ਦਿੱਲੀ ਦੁਆਲੇ ਹਾਲ਼ੀ ਕਿਰਤੀ ਮੋਰਚਾ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਜਹਾਨ ਉਸਰਿਆ ਜਾਪਦਾ ਏ ਚਾਲੂ ਜਹਾਨ ਤੋਂ ਅਸਲੋਂ ਹੋਰਵਾਂ ਅਸਲੋਂ ਨਿਵੇਕਲਾ। ਸਾਂਝ ਵਰਤਣ ਵੱਲ ਜਿਵੇਂ ਪੈਂਡਾ ਨਿਬੜਦਾ ਪਿਆ ਹੋਵੇ। ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਵਾਰ ਦੇ ਉਹ ਜਿਉਂਦੇ ਜਾਗਦੇ ਕਾਂਡ ਅੱਖਾਂ ਸਾਹਵੇਂ ਢੱਕ ਖਲੋਂਦੇ ਨੇਂ ਜਿਹੜੇ ਸਾਨੂੰ ਦੱਸੇ ਨਹੀਂ ਗਏ, ਪੜ੍ਹਾਏ ਨਹੀਂ ਗਏ।

ਅਤੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਜਿੱਤ ਗਏ ! ਉਹ ਲੋਕ ਜੋ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਦਿਲ ਤੋਂ ਦੂਰ ਸੀ, ਉਹਨਾਂ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਦਿਲ ਨੂੰ ਏਨਾ ਮਜਬੂਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਖੇਤੀ ਕਾਨੂੰਨ ਮੁੱਢ ਤੋਂ ਹੀ ਰੱਦ ਕਰਨੇ ਪਏ। ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਇਸ ਸੰਘਰਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਮਾਜ ਦੇ ਹਰ ਹਿੱਸੇ ਦਾ ਪੂਰਾ ਸਹਿਯੋਗ ਰਿਹਾ।

ਇੱਕ ਸਾਲ ਦੇ ਲੰਬੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਆਖਿਰਕਾਰ ਕਾਮਯਾਬ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਮੈਂ 24 ਨਵੰਬਰ 2020 ਨੂੰ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਤੋਂ ਚੱਲਣ ਵੇਲੇ ਮਿਲਿਆ ਸੀ ਉਸ ਵਕਤ ਅਤੇ ਅੱਜ ਤੱਕ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦਾ ਧਰਨੇ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਉਤਸ਼ਾਹ ਨਹੀਂ ਘਟਿਆ। ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ ਵਾਲਾ ਜਜ਼ਬਾ ਬਰਕਰਾਰ ਹੈ।

ਨਾਮ ਮੇਰਾ ਨਛੱਤਰ ਸਿੰਘ ਐ। ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਬਰਨਾਲਾ, ਪਿੰਡ ਵਿਧਾਤਾ; ਤਪਾ ਥਾਣਾ ਲੱਗਦਾ ਐ ਸਾਨੂੰ। ਟੱਲੇਵਾਲ ਬਠਿੰਡੇ ਵਾਲੀ ਨਹਿਰ ਉੱਤੇ ਪਿੰਡ ਆ ਸਾਡਾ। ਜਿੱਥੇ ਤੱਕ ਪੜ੍ਹਾਈ ਲਿਖਾਈ ਦਾ ਸਵਾਲ ਐ, ਮੈਂ ਦਸਵੀਂ ਤਕ ਹੀ ਕਰੀ ਐ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੇਰਾ ਆਰਟ ਕਰਾਫਟ (ਕੋਰਸ) ਕਰਿਆ ਹੋਇਆ, ਡਰਾਇੰਗ ਟੀਚਰ ਆਲਾ। ਮੈਂ ਪਿਛਲੀ ਛੱਬੀ ਨਵੰਬਰ ਤੋਂ ਹੀ ਮੋਰਚੇ ‘ਤੇ ਹਾਂ।

ਆਖਿਰਕਾਰ ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਹਾਰ ਹੋਈ! ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ ਵਿਚ ਤਿੰਨੋਂ ਖੇਤੀ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਨੂੰ ਵਾਪਿਸ ਲੈਣ ਦਾ ਮਤਾ ਪਾਸ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਹ ਕਿਸਾਨੀ ਅੰਦੋਲਨ ਲਈ ਸੰਪੂਰਣ ਜਿੱਤ ਨਹੀਂ ਪਰ ਕਿਸੇ ਮਾਇਨੇ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਵੀ ਨਹੀਂ।

ਆਖ਼ਰ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਜਿੱਤ ਹੋਈ! ਇੱਕ ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਦੇ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੰਕਾਰ ਹਾਰ ਗਿਆ। ਅੰਦੋਲਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਨਾ ਸਿਰਫ ਭਾਰਤ, ਸਗੋਂ ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇੱਕ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬੇ ਅੰਦੋਲਨ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਸਾਡੀ ਇਹ ਪੀੜ੍ਹੀ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ਕਿਸਮਤ ਹੈ ਕਿ ਇਸਨੂੰ ਇਹ ਅੰਦੋਲਨ ਦੇਖਣ ਦਾ ਸੁਭਾਗ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ ਹੈ।

ਲੋਕ ਮਾਨਵਵਾਦੀ ਵਿਰਾਸਤ ਤੋਂ ਸੇਧ ਜੋ ਲੈਂਦੇ ਰਹੇ। ਉਹ ਝੱਖੜ ਵਿੱਚ ਸਬਰ, ਸਿਦਕ ਨਾਲ ਖੜ ਗਏ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਕਾਂਵਾਂ ਰੌਲੀ ਵਿੱਚ ਸਿਆਣਪ ਦਾ ਪੱਲਾ ਨਹੀਂ ਛੱਡਿਆ। ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਖਿਡੌਣੇ ਟਰੈਕਟਰਾਂ ਉੱਤੇ ਵੀ ਝੰਡੇ ਲਹਿਰਾਉਣ ਲੱਗੇ ਸਨ।